پوشش ضد حریق یا فایرپروف ساختمانی بسیار مورد توجه هستند تا خطرات و خسارات جانی و مالی احتمالی با رعایت قوانین ایمنی به حداقل برسند. فایر پروف یا پوشش ضد حریق روکشی است که بر روی اجزای سازه استفاده در بخش های مختلف ساختمان از جمله اسکلت، تیرها و ستون ها و… است که با بالا بردن مقاوت ساختمان ها در مقابل آتش و هر نوع تنش حرارتی سرعت گسترش  آتش را به حداقل می رساند به طوری که افزایش دما باعث فروپاشی اجزای اصلی سازه ها نمی­شود و دمای تیرها و ستون ها در حین حادثه به حد دمایی که باعث افت مقاومت فولاد یعنی چیزی در حدود 500- 470 درجه سانتی گراد و ریزش آن یا از بین رفتن ساختار سازه و در نهایتا تخریب کامل شود، نمی­رسد.

در واقع  با اضافه کردن ملات های متناسب با نوع سازه از جمله سازه های فلزی، بتنی و حتی سازه های چوبی، در مواقع آتش سوزی مقاوت و تحمل سازه ها و اسکلت ساختمان و همچنین ستون ها را تا زمان خروج افراد از ساختمان ها و همچنین رسیدن امداد و نجات و آتش نشانی بالا برده و از فرو ریختن ساختمان یا از بین رفتن تعادل سازه جلوگیری می­کند. مهندسین زبده سازه ها را بر طبق نوعشان، با ملاتی با جزییات خاص و ویژه­ سازه کاملا پوشانده به طوری که در هنگام آتش سوزی اجازه انجام عملیات های نجات و گریز از حادثه را برای افراد فراهم می کند. هر چه تعداد طبقات یک سازه بیشتر و ساختمان بلندتر باشد، می­توان گفت بیشتر در معرض خطر آتش سوزی قرار می گیرد. از طرف دیگر هر چه سازه ها بلندتر شوند، میزان مقاومت ساختمان در برابر حریق کمتر خواهد شد بنابراین موضوع بسیار حائز اهمیتی در ساخت و ساز و کنترل سازه به حساب می آید.

فایرپروف کردن ساختمان

طول مدت حفاظت از سازه در مقابل آتش به موارد مهمی بستگی دارد از جمله: نوع سازه ساختمانی، کاربری و شکل سازه، وجود مواد قابل اشتعال در ساختمان ها، انواع آتش سوزی های احتمالی، فاصله سازه تا ایستگاه آتش‌نشانی، زمان وقوع آتش سوزی و… . طرح و بررسی پوشش‌ ضد حریق نیازمند شناخت دقیق آتش و عملکرد آن بر روی سازه‌ها می‌باشد. پوشش های ضد حریق یا همان (Fireproofing) در کنترل تخریب حریق در جهت کاهش خسارت های مالی و همچنین جانی احتمالی در زمان آتش سوزی یکی از ملزومات اساسی سازه های بزرگ امروزی همچون مدارس، مراکز درمانی از جمله بیمارستان ها، موسسات آموزشی مانند دانشگاه ها، پاساژ های تجاری و تفریحی، سازه های مسکونی، ساختمان های صنعتی به ویژه در زمینه نفت و گاز و انرژی و همچنین مراکز با تجمع زیاد مانند موزه‌، هستند. پوشش ضد حریق نه تنها بر روی سازه های جدید، بلکه بر روی سازه های قدیمی هم قابلیت اجرا دارد و در صورت ریختن یا خراب شدن بخشی از پوشش در سازه، امکان ترمیم و بازسازی وجود دارد.

ضد حریق 8

پوشش فایرپروف اسکلت فلزی چیست؟

آتش سوزی یکی از حوادث غیر قابل پیش بینی محسوب می‌شود که باید آمادگی‌های لازم را برای کاهش تلفات جانی و همچنین مالی در برابر آن داشت. پوشش فایرپروف اسکلت فلزی یکی از روش‌های ضد حریق کردن ساختمان‌ها و بالا بردن مقاومت سازه در برابر آتش است. به دلیل نوع مواد بکار رفته در اینگونه پوشش‌ها، اسکلت در برابر آتش از خود تا زمان مشخصی مقاومت نشان خواهد داد. پوشش فایر پروف هم برای اسکلت فلزی و هم برای سازه‌های بتنی کاربرد دارد.

اگر این پوشش از استانداردهای لازم برخوردار باشد و اجرای آن هم به شکل درستی انجام شود، تا سقف سه ساعت و دمای حدود 1000 درجه از خود مقاومت نشان داده و از سازه محافظت می‌کند.

فواید استفاده از پوشش فایرپروف (ضد حریق)

همانگونه که از نام این پوشش‌ها پیداست، اولین و مهمترین فواید استفاده از آنها جلوگیری از گسترش آتش در سازه است. به دلیل همین کارکرد مفید، باعث می‌شود مزیت دوم هم شکل بگیرد و آن چیزی نیست به جز کاهش صدمات و خسارات وارد شده به ساختمان در زمان آتش سوزی.

ضد حریق 13

به دلیل همین مزایا در افزایش ایمنی ساختمان است که این روزها، استفاده از پوشش فایرپروف اسکلت فلزی بسیار متداول شده و یکی از استانداردهای مهم در ساخت و ساز به شمار می‌رود.

انواع پوشش فایرپروف اسکلت فلزی

به طور کلی دو مدل از این نوع پوشش‌ها متداول بوده و مورد استفاده قرار می‌گیرد:

  • رنگ‌های ضد حریق
  • پوشش‌های حجیم شونده.

نوع اول دقیقا مانند رنگ‌های موجود در بازار است که به صورت پاششی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در قطر و اندازه مشخصی این کار را انجام می‌دهند. این رنگ مانند عایقی بر روی تیرآهن‌ها و اسکلت فلزی قرار می‌گیرد و نقش بالابرنده مقاومت آنها در برابر آتش ایفا می‌کند.

ضد حریق 9

نوع دوم که حالت حجیم شونده و پف کننده دارند با رسیدن اولین شعله آتش به آنها حجمشان بسیار اضافه می‌شود و به شکل جامد و حالت ذغالی رنگ درمی‌آید. این مواد یک سد محکم در مقابل گسترش و توسعه آتش تا حدود دو ساعت هستند.

فایرپروف یا پوشش ضد حریق دارای مزایای بسیار زیادی است که در زیر به مهمترین این موارد اشاره می شود.

مزایای فایرپروف

  • با خریدن زمان وقت کافی برای خروج افراد و وسایل با ارزش از ساختمان های دچار حریق را فراهم می کند.
  • با بالا بردن قابل توجه تحمل سازه­های فلزی و بتنی در مواجهه با تنش حرارتی، فروپاشی ساختمان را به تعویق می اندازد.
  • در ظاهر سازه تغییری ایجاد نمی­کند و از زیبایی سازه کاسته نمی شود.
  • پس از مواجهه با حریق بخارهای سمی متصاعد نمی کند.
  • به لحاظ بهداشتی اجازه رشد باکتری، قارچ و.. بر روی سطوح سازه نمی دهد.
  • دارای ویژگی سهولت در اجرا است.
  • باعث بالا رفتن مرغوبیت و کیفیت مصالح ساخت و ساز می شود.
  • در هر نوع سازه ای اعم از جدید یا قدیمی قابلیت پیاده سازی دارد.
  • به آسانی قابیلت ترمیم دارد.
  • علاوه بر بالا بردن آستانه مقاومت در برابر آتش، عایق صدا هم هستند.
  • از خوردگی و زدگی سازه های آهنی جلوگیری می کند.

معایب فایرپروف یا پوشش ضد حریق:

  • نیازمند متخصص در طراحی پوشش
  • نیازمند متخصص در اجرای پوشش
  • افزایش دادن زمان اتمام ساخت سازه

اما با وجود موارد ذکر شده، محافظت و عایق سازه به مراتب حائز اهمیت تر است.

فایر پروف اسکلت فلزی

فایرپروف یا ضد حریق کردن اسکلت فلزی

چیزی در حدود نیمی از فولاد تولید شده در جهان در بخش ساخت و ساز ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. فولاد در رده مصالح غیر قابل اشتعال است و سازه فولادی تقریباً در دمای 2500 درجه فارنهایت ذوب می شود، در حالی که آتش سوزی های ساختمان معمولاً به دمایی در محدوده 2000 درجه فارنهایت می رسند. بنابراین احتمال ذوب فولاد خیلی کم است، اما این به معنای ایمن بودن سازه های فولادی نیست. پوشش ضد حریق یا فایر پروف بیشتر در سازه های فلزی کاربرد دارد زیرا سازه های فلزی مقاوت کمتری نسبت به سازه های بتنی از خود در برابر حریق نشان می­دهند.

در حالت استاندارد یک سازه فلزی در صورت داشتن پوشش ضد حریق باید تا حدود دو ساعت بتواند دمایی تا حد 1200 درجه سانتیگراد را تحمل کند و اگر دارای پوشش حریق نباشد، در زمانی کمتر از ده دقیقه و در حدود دمای 500 درجه سانتیگراد، نیمی از مقاومتش از بین می­رود و به نوعی دچار کمانش، خمش، دفرمه شدن و نهایتا ریزش سازه خواهد شد. در واقع طراحان و ناظران سازه ها حتما باید پوشش ضد حریق را در سازه های فولادی به عنوان یکی از مهمترین بخش های محافظت غیر عامل در نظر بگیرند به طوری که تیر های اصلی و ستون های سازه با پوشش های ضد حریق متناسب با سازه های فلزی پوشیده شده و در موارد خاص سقف و کف طبقات و دیوار ها هم عایق می شوند.

در سازه هایی که احتمال اشتعال و آتش سوزی بسیار بالاست مانند نیروگاه ها یا پالایشگاه ها، مهم ترین بخش حفاظت از سازه، ایجاد پوششی ضد حریق برای سازه فلزی است. ضریب مقطع فولاد یا Section Factor که در واقع از تقسیم سطح در معرض آتش بر سطح مقطع کل به دست می آید بسیار بر ضخامت پوشش ضد حریق تاثیر گذار است به طوری که هر چه این ضریب بالاتر باشد یعنی سطح در معرض حریق بیشتر باشد یا اینکه فلز ضخامت کمتری داشته باشد، ضخامت پوشش هم متقابلا افزایش می یابد. برای تعیین میزان ضخامت و محاسبه لازم است مهندسان اطلاعاتی چون نوع و میزان ضخامت سقف های عرشه فولادی، سایز و مقطع تیرهای حمال، مقطه ها و اندازه های ستون ها و زمان مورد انتظار مقاومت در برابر آتش را از روی نقشه های سازه به دست آورند.

این میزان پوشش باید به لحاظ هزینه هم اقتصادی باشد و در نهایت پوششی طبق آیین نامه های ارائه شده مورد قبول واقع می­شود که ضخامت میانگین کار انجام شده هم اندازها بیشتر از ضخامت پوشش طراحی شده اولیه باشد.

فایرپروف ستون ها

فایرپروف ستون ها

ستون های یک سازه با توجه به نقش مهمی که در نگه داشتن سازه دارند، از اهمیت بیشتری هم در حیطه پوشش های ضد حریق برخوردارند؛ زیرا خمش و سقوط تنها یک ستون ممکن است منجر به سقوط و ریزش کل سازه شود. ستون ها در سازه ها به این شکل عمل می کنند که جدا از تحمل بار همان طبقه، وزن بار طبقات بالایی را هم به عهده دارند بنابراین هر چه به سمت طبقات زیرین یک سازه برویم، میزان اهمین ستون ها بیشتر می شود و به تبعیت آن پوشش ضد حریق هم دارای اهمیت ویژه ای براین این چنین سازه ها خواهد بود.

اجرای فایرپروف

برای اجرای پوشش ضد حریق بر روی سطوع تیر و ستون ها، در ابتدای کار باید سطوح را تمیز و پاکسازی شوند و سپس اقدامات جهت پوشاندن انجام گیرد. بعد از طی روند مشاوره جهت انتخاب بهترین فایرپروف برای پوشاندن سطوح، مصالح مناسب طبق معیار هایی که پیشتر برای انتخاب نوع سازه ذکر شد، انتخاب می شوند. اجرای فایر پروف پروسه ای حرفه ای و نیاز مند افراد زبده در این زمینه است که معمولا پیمانکاران با سابقه سال ها تجربه هستند که در این کار از مهندسان متخصص و اپراتور های حرفه ای استفاده می کنند.

برای پوشش های ضد حریق رنگی با کمک قلمو یا اسپری کردن مواد را به اسکلت سازه اضافه می کنند اما برای اجرای نوع معدنی از ماشین آلات و ابزار مکانیکی استفاده می کنند. پیمانکار با کمک پیستول های برقی و… به اجرای پوشش برروی سطوح می­پردازد و رنگ پوششی همراه با هوای ذخیره و فشرده شده در مخزن پیستول به شکل بلورهای پودری بر روی تیر و ستون ها پاشیده می شود. برای چسبندگی هر چه بهتر لایه ضد حریق به اسکلت فلزی یا بتنی، باید از یک پرایمر کمک کننده استفاده کرد تا هم چسبندگی بالایی پیدا کند و هم از خورده شدن فولاد جلوگیری شود.

می توان برای دوام بیشتر پوشش ضد حریق از تاپ کوت (Top coat) هم استفاده کرد.تاپ کوت محلولی است که در خشک شدن سریع تر لایه پوششی و جلوگیری از پریدگی پوشش می­تواند مورد استفاده قرار بگیرد و در آخر برای پیشگیری از ایجاد ترک احتمالی از کیورینگ ( Curing) استفاده می شود. در هنگام اجرا و پوشاندن تیر و ستون ها با مواد پوشاننده­ی متناسب باید به نکات زیادی توجه کرد از جمله اینکه سازه به نوعی پوشانده شود که در زمان افزایش دما، همچنان لایه پوشش ضد حریق به سازه فولادی متصل باشد و چسبندگی لازم را داشته و حفظ کند.

مورد بسیار مهم بعدی یک دست بودن ضخامت مورد نیاز فایرپروف مد نظر بر روی سازه است به طوری که در زمان بحرانی، به قدر کافی مانع و بازدارنده­ی رسیدن حرارت به سازه سطح زیرین خود باشد. مورد بعدی تقریبا بعد از زمان پوشاندن سازه با فایرپروف هاست و باید توجه داشت روی این پوشش نباید نمای سنگین کار کرد چون تحمل وزن نمای سنگین را ندارند و از طرفی هم نمی توان نما را به طور مستقیم روی رنگ های فایر پروف پیاده کرد زیرا اجرای بدون واسطه­ی نما بر روی پوشش های ضد حریق، خاصیت آنها را از بین می برد.

در حالت کلی سه نوع فایرپروف وجود دارد که مورد استفاده طراحان و مهندسان قرار می گیرد

انواع فایرپروف

فایرپروفینگ ساختمان

1.فایرپروف مبتنی بر رنگ های حجیم شونده

این پوشش ها، رنگ های متورم شونده یا رنگ ضد حریق منبسط شونده هستند. این پوشش بر پایه رزین های آلی بوده که دارای ضخامت اولیه بسیار ناچیز میکرونی هستند.با قابلیت متورم شدن در برابر آتش به سازه کمک می کنند تا توان بیشتری برای تحمل پیدا کند. فایر پروف­های مبتنی بر رزین زمانی که در مواجهه با آتش قرار می گیرند، دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد ماندد سنسور حرارتی عمل کرده و پوشش ضد حریق فعال می­شود و با حجم دار شدن از سازه فولادی و بتنی در برابر حریق، پف کرده و به صورت جامد به رنگ زغال در می آیند و با حجم ایجاد شده مانع رسیدن آتش به لایه های زیرین می­شوند.

این رنگ ها به علت اینکه پایه آب هستند، در هنگام آتش سوزی گاز و بخارهای سمی از خود متساعد نکرده و ایمن می باشند. لایه کربنی حاصله می تواند از 5 تا 200 برابر حجم اولیه خود حجیم شده و به دلیل تخلخل بالایی که حاصل می شود، جذب آب بالایی را نیز به همراه خواهد داشت. مواد تشکیل دهنده فایرپروف معمولا از چهار جزء تشکیل می شوند: رزین هایی از نوع کلروکائوچو که غیر قابل اشتعال هستند و با ایجاد گازهای غیر آتش زا در دمای مناسب به تخلخل پوشش کمک می کنند، رنگ دانه های سیلیکاتی که از گسترش و پخش شدن آتش جلوگیری می کند، اسید فسفریک برای ایجاد یک محیط اسیدی بعد از حجیم شدن و حاصل شدن کربن سیاه و در آخر عناصر سرامیکی یا معدنی برای تقویت هر چه بیشتر پوشش های سازه.

در حالت عادی پوشش ضد حریق اجرا شده بر ستون ها و تیرها دارای قطر 6 میلیمتر هستند و در صورت پف کردن به حدود 2.5 سانتیمتر می رسند و بسیار ضخیم می شوندبه طوری که به جای لایه نازک رنگی، میلیون ها سلول حجیم شده با تحمل بالا نسبت به حرارت به وجود می آید تا آتش و حرارت آن به لایه های زیر پوشش ضد حریق نفوذ نکند و سازه دچار فروپاشی نشود و همچنین افراد فرصت امداد و نجات داشته باشند. بعد از حجیم شدن، با توجه به تخلخل بالا، شرایط جذب آب بالایی برای نجات سازه به وجود آید. میزان مقاومت در این حالت بین 1 تا 2 ساعت و در حدود 3000 درجه سانتی گراد است و اجرای آن نسبت به نوع مواد معدنی مهارت بیشتری می طلبد.

این نوع پوشش ضد حریق را بر روی سطوح داخلی و خارجی سازه های فلزی و بتنی می توان اجرا کرد و حتی روی سازه های چوبی هم امکان پیاده سازی و اجرا را دارد. فایرپروف رنگ در سازه های مختلفی قابلیت اجرا دارد. هم در سازه هایی که احتمال آتش سوزی در آنها بالاست مانند پالایشگاه ها و نیرو گاه ها، سیلو و انبار ها، مراکز آموزشی و صنعتی و…، هم در سازه هایی که باید دارای ایمنی بالایی باشند مانند بیمارستان­ها و مدارس و هم در سازه­هایی که در آنها شکل ظاهری ساختمان حائز اهمیت است و ساختمان در معرض دید عموم است، این نوع پوشش بسیار مناسب خواهد بود زیرا کاربرد دکوراتیو نیز دارد.

این رنگ ها بسته به نوع و شرایط حریق و همچنین بر اساس ضخامت رنگی که مورد استفاده قرار گرفته، رسیدن به دماهای خطر آفرین و بحرانی برای سازه را می توانند تا مدت زمان 30 تا 120 دقیقه به عقب بیندازند. هزینه نهایی این نوع از فایرپروفینگ بیشتر از نوع ملات و مواد معدنی است اما میزان عایق کاری بهتری را برای تمامی مصالح ساختمانی به همراه دارد.

به عنوان جمع بندی مزایای پوشش ضد حریق رنگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • این نوع پوشش فضایی را اشغال نمی کند و به ظرافت کار ساختمان آسیبی نمی زند و در ضخامت 0.5 تا 5.5 میلیمتر روی اسکلت اجرا می شوند.
  • پوشش رنگ بسیار سبک است.
  • بدون نیاز به وجود حسگر و سنسور حرارتی، در زمان مناسب فعال می شود.
  • به راحتی قابلیت اجرا دارد.
  • گازهای متصاعد شده از آن دارای بخار های سمی نیست.
  • نیازی به صاف و هموار کردن سطوح اسکلت ساختمان پس از اجرا نیست و به خودی خود یکدست و یکنواخت است.
  • هم به لحاظ زمانی و هم به لحاظ مالی، مقرون به صرفه است.
  • به آسانی قابلیت ترمیم و بازسازی دارد.

کاربرد فایرپروف های مبتنی بر رنگ به صورت کلیدی به شرح زیر است:

ساختمان هایی که

  • نما و ظاهر در آنها بسیار حائز اهمیت است.
  • فضای کمی دارند.
  • وزن بالایی دارند.
  • بهداشت و ایمنی بالایی نیاز دارد.
  • در زمان کوتاهی باید ضد حریق شوند.

دستگاه های مورد استفاده در فایرپروفینگ

برای فایرپروف کردن یک سازه نیروی انسانی کافی نیست و به ماشین آلات و ابزار دستی جامع و کاملی از جمله تجهیزات مکانیکی، تجهیزات الکتریکی، ماشین آلات پنوماتیکی و ماشین آلات هیدرولیکی نیاز است. ماشین آلات هیدرولیکی به ماشین آلات و ابزاری اطلاق می‌شود که نیروی مایعات در آنها مورد استفاده قرار می­گیرد. ترکیبات پوشش ضد حریق در داخل مخزن این ماشین آلات قرار گرفته و با فشار زیاد هوا به سمت سطوح پاشیده می شوند. این دستگاه ها شامل ترپاش و خشک پاش، گچ پاش، سیمان پاش، گچ پاش یا ملات پاش حلزونی، شاتکریت پمپ پیستونی و… هستند که انواع و مدل های گوناگون دارند.

2.پوشش های ضد حریق بر پایه ملات یا مواد معدنی

این نوع از پوشش های ضد حریق به صورت مواد معدنی نسوزی هستند که به صورت ملات بر روی سطوح ستون ها و تیرها اجرا می شوند. پوشش های ضد حریق پایه معدنی پاششی  هم بر پایه گچ باشند و هم بر پایه سیمان. سیمان و گچ به عنوان چسباننده های پوشش ضد حریق به سطوح تیرها و ستون­ها شناخته شده، هر دو عایق و نارسانای حرارتی هستند و به عنوان پایه در پوشش های ضد حریق مورد استفاده قرار می گیرند.

در حالت پایه گچی، پوشش سبک تر و ارزان­تر خواهد بود و می تواند به صورت پیش ساخته مورد استفاده قرار بگیرد و هم به صورت اسپری و هم به صورت ماله کشی قالبیت استفاده دارند اما پوشش مبتنی بر گچ مناسب محل های حاوی رطوبت نیست. در حالت پایه سیمان، لایه ضخیمتر و سنگین تر و مقاوم تر بوده و پایایی بیشتری خواهد داشت و همچنین برای محیط های مرطوب هم مناسب است. اما باید توجه داشت بیشتر برای محیط هایی استفاده شود که ثابت هستند و لرزش و ضربه ای در آنها رخ نمی­دهد.

ورمیکیولیت یا همان سبک دانه های صنعتی از عناصر سازنده رنگ های پوششی هستند که نوعی مواد معدنی از گروه فیلوسیلیکات‌ها بوده، بسیار سبک است و ساختار آن به صورت ورقه­های لایه لایه می باشد. ورمیکیولیت از سازه بتنی و فلزی در برابر آتش سوزی های هیدروکربنی یا سلولوزی مقاومت بالایی در حدود 1200 درجه سانتی گراد از خود نشان داده و از سازه با مقاومت نسبت به حرارت و داشتن ویژگی رسانایی بسیار پایین گرما؛ حفاظت می کند و می تواند تا 30 برابر حجم خود حجیم شود. ساختار پوشش مواد معدنی بر پایه آب است و رنگ پذیری بالایی داشته و با کمک ابزار های پاشش ملات آن را روی استراکچر فلزی می پاشند و ضخامت آن با توجه به هدف سازه مورد نظر متفاوت است اما به طور معمول در ضخامت هایی بین 15 تا 30 میلی متر منعطفند و در نهایت با ممانعت از گسترش حرارت در طول سازه فلزی، تا حدود سه ساعت از آن در برابر آتش محافظت می کند.

پوشش بر پایه ورمیکولیت در مقابل شوک حاصل از انفجار هم بسیار مقاوم بوده و یکی از ویژگی های بسیار مورد توجه این نوع پوشش است. علاوه بر خاصیت ضد حریق، این ماده معدنی عایق گرما و صدا هم می باشد. از دیگر مواد سازنده این پوشش می توان به پرلیت اشاره کرد که این ماده معدنی از جنس سیلیس بوده و مانند ورمیکیولیت دارای خواص تخلخل بالا و جذب آب و حجیم شوندگی است. دولومیت و مواد کف زا از دیگر عناصر مهم سازنده این گروه از فایرپروفینگ ها هستند.

در ساختار این نوع از پوشش عناصر دیگری هم می توانند وجود داشته باشند از جمله: رزین های لاتکس، مواد افزودنی در جهت تحمل بیشتر حرارت، مواد افزودنی به جهت جلوگیری از گسترش حریق، کاهش دهنده خوردگی و زدگی فولاد که در کل تمامی عناصر باید مصون از وجود هر گونه ایجاد حساسیت و گاز سمی باشند.این پوشش ها به دلیل ویژگی جذب آب بالایی که بعد از حریق پیدا می کنند می­توانند در مکان های خاص مانند سازه های بیمارستان ها مورد استفاده قرا بگیرد و می توان آن را هم بر سطوح داخلی و هم سطوح خارجی اسکلت سازه به کاربرد.

ضخامت پوشش ضد حریق معدنی هم مانند فایر پروف مبتنی بر رنگ بستگی به عوامل ذکر شده دارد و در ضخامت های کم پاشش ملات به صورت مستقیم صورت می گیرد و در ضخامت های بالا(بیشتر از1 سانتی متر) از توری های مخصوص این کار در جهت تقویت پوشش کمک گرفته می شود. پوشش ورمیکیولیت با وجود ضخامت بعضا چند سانتی متری، نسبت به پوشش رنگ یا پوشش مبتنی بر بوردهای عایق، رایج تر بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. باید توجه داشت که این نوع فایرپروفینگ بعد پاشش و اجرا، سطح حاصل یک دست و هموار نیست و بیشتر در سازه هایی به کار می روند که احتمال آتش سوزی بالاست و جنبه های زیبایی ظاهری و نمای کار زیاد مورد توجه نیست مانند پالایشگاه ها و نیروگاه ها.

مزایای فایرپروفینگ مبتنی بر مواد معدنی و ملات به شرح زیر است:

  • دارای پایایی و مقاومت بالا
  • راحتی و سهولت در اجرا
  • مقرون به صرفه و اقتصادی
  • مقاوم نسبت به رطوبت و هوا زدگی (مبتنی بر سیمان )
  • سبک بودن پوشش (مبتنی بر گچ )

فایر پروف مبتنی بر برد ها و پنل های مقاوم در برابر حریق:

ورق های ساخته شده از مخلوط رزین های ویژه، الیاف پشم سرامیک و یا ساختار مشابه آن است که در ضخامتهای بین 10 تا 25 میلی متر تولید می شوند. استفاده از بردهای ضد حریق سریعترین روش مقاوم سازی در برابر آتش بوده و همچنین گرانترین روش نسبت به دو روش دیگر فایر پروف کردن ذکر شده است و در ضمن بر روی تیر ها قابلیت اجرایی ندارد. پنل های این نوع از پوشش ضد حریق به صورت پیش ساخته وجودداسته و به سازه منتقل می شوند. به طور کل استفاده از بورد های ضد حریق در مواقعی کاربرد بیشتری دارد که در فضای سازه امکان اسپری کردن دو نوع دیگر فایرپروف ها ممکن نباشد. در این حالت استفاده از بورد و پنل بسیار کارآمد خواهد بود.

سخن پایانی

امنیت و رعایت استانداردهای لازم برای آن یکی از مهمترین نکات در حین ساخت و ساز است. همانگونه که استحکام یک سازه در مقابل حوادثی چون سیل و زلزله دارای اهمیت است، باید حوادث غیرطبیعی و غیرمترقبه دیگری چون آتش سوزی را هم مدنظر داشت و به فکر راه‌های بالا بردن مقاومت ساختمان در هنگام بروز آن بود. خوشبختانه، امروزه پوشش فایرپروف اسکلت فلزی روشی برای ضد حریق کردن ساختمان‌ها به شمار می‌رود که در ایمنی ساختمان نقش مهمی را ایفا می‌کند.

 

برای اطلاع پیدا کردن از انواع بهترین دستگاه فایرپروف یا دستگاه ضد حریق از محصولات سایت کلار دیدن نمایید.

 

سوالات متداول

1.پوشش ضد حریق یا فایرپروف چیست؟

پوشش ضد حریق محافظت از ساختمان ها و سازه های مختلف با کمک بالا بردن میزان تحمل آنها در مقابل حریق و تحریکات حرارتی است که در نهایت با خرید زمان برای سازه دچار حریق شده، فرصتی یک یا چند ساعته به افراد جهت خروج از ساختمان و به امداد و نجات در جهت خاموش کردن و جلوگیری از گسترش آتش می دهد. ستون ها یکی از حساس ترین بخش های سازه ها هستند که در صورت تحمل حرارتی بیشتر از حد تحمل دچار خمش شده و با دفرمه شدن یک ستون، کل سازه در معرض خطر ریزش قرار می گیرد. بنابراین عایق کردن سازه در مقابل حریق، خصوصا سازه های فلزی بسیار حائز اهمیت هستند.

2.مزایای فایرپروفینگ چیست؟

  • با خریدن زمان وقت کافی برای خروج افراد و وسایل با ارزش از ساختمان های دچار حریق را فراهم می کند.
  • با بالا بردن قابل توجه تحمل سازه­های فلزی و بتنی در مواجهه با تنش حرارتی، فروپاشی ساختمان را به تعویق می اندازد.
  • در ظاهر سازه تغییری ایجاد نمی­کند و از زیبایی سازه کاسته نمی شود.
  • پس از مواجهه با حریق بخارهای سمی متصاعد نمی کند.
  • به لحاظ بهداشتی اجازه رشد باکتری، قارچ و.. بر روی سطوح سازه نمی دهد.
  • دارای ویژگی سهولت در اجرا است.
  • باعث بالا رفتن مرغوبیت و کیفیت مصالح ساخت و ساز می شود.
  • در هر نوع سازه ای اعم از جدید یا قدیمی قابلیت پیاده سازی دارد.
  • به آسانی قابیلت ترمیم دارد.
  • علاوه بر بالا بردن آستانه مقاومت در برابر آتش، عایق صدا هم هستند.
  • از خوردگی و زدگی سازه های آهنی جلوگیری می کند.

3.اجرای فایرپروف در سازه ها به چه شکل است؟

اجرای پوشش ضد حریق با آغشته کردن اسکلت سازه های ساختمانی به خصوص ستون ها و تیرها به مواد و ترکیباتی که تحمل و مقاوت سازه را بالا می برند که به صورت پاششی با دستگاه های مکانیکی و یا از طریق ماله کشی به سطوح اضافه می شود، صورت می گیرد.

4.چند نوع فایرپروف در سازه ها وجود دارد؟

به طور کلی سه نوع پوشش ضد حریق در سازه ها اعمال می شود که بسته به نوع و شکل سازه، کاربری آن، فاصله آن تا مراکز امداد و نجات، میزان وجود وسایل قابل اشتعال در کاربری آن و… نوع مناسب آن مشخص می شود.این سه نوع شامل:

  • فایرپروف مبتنی بر رنگ های حجیم شونده
  • فایرپروف مبتنی بر ملات و مواد معدنی
  •  فایرپروف مبتنی بر برد ها و پنل های مقاوم

5.آیا می توان بر اساس سلیقه نسبت به انتخاب روش های فایرپروف اقدام کرد؟

خیر. فایرپروفینگ پروسه کاملا تخصصی بوده که اشخاص بدون تخصص به هیچ عنوان نمی توانند طبق سلیقه خود دست به پوشش دهی سازه با پوشش ضد حریق نمایند و حتما طبق مشاوره با متخصصین این حوزه و بررسی سازه از روی نقشه آن نوع فایرپروف مشخص می شود.

6.ارزانترین و گرانترین پاورپروف ها کدام نوع هستند؟

هر چند نمی توان پوشش های ضد حریق را بر اساس قیمت آنها انتخاب کرد و معیارهای انتخاب نوع آنها موارد دیگری است اما بوردها و پنل­های مقاوم بیشترین قیمت و پوشش ضد حریق بر مبنای مواد معدنی و ملات نسبتا دارای کمترین و با ثبات ترین قیمت است.